Gizem Moral Kunter, TÜİK sonuçlarını ve Emlakjet Temmuz verilerini değerlendirdi

TÜİK sonuçları ve Emlakjet Temmuz verileri hakkında Emlakjet GM Gizem Moral Kunter,

"7 ayda ise toplam satış adedi sadece % 0,04 azalışla 769.910 adet oldu, satış bir önceki yılın aynı dönemiyle paralel seyretti… İlk satış ve ikinci eldeki satıştaki 7 aylık gerileme ise % 2’nin altında. Bu süreçte faiz yüksekliği nedeniyle ipotekli satışta yaşanan % 18’lik düşüş ise en dramatik düşüş. Temmuz’da bu oran % 21,2.

7 aylık satışlara toplam olarak bakıldığında ise satış adedi 770.232’den 769.910 adede gerilese de fark % 1 bile değil, % 0,04 oranında, bir önceki yılın aynı dönemine göre paralel seyretti diyebiliriz. Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre % 6,8 artarak 57.617, ikinci el konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre % 7 artış göstererek 66.261 oldu. Birinci ve ikinci el böylece adetsel bazda yıl içindeki en yüksek rakamlarına ulaştı. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı % 46,5, ikinci elin payı % 53,5 oldu. Bu paylar ise geçen yıl ile neredeyse başabaş seviyeyi yakaladı. 7 aylık satışlara bakıldığında ise ilk satışlar % 1,8 azalışla 356.494 adede gerilerken, ikinci el % 1,5 azalışla 413.416 adede geriledi.

Emlakjet verilerine göre, ilk 6 ayda olduğu gibi Temmuz’da da talebin yönü kiralık daire araması yönünde oldu. Satılık daire araması Haziran’a göre % 6 oranında azalırken, kiralık daire araması % 10,8 oranında arttı. Günlük kiralık dairedeki artış ise % 29 seviyesinde gerçekleşti. Kiralık dairedeki artışta hem mevsimsellik etkisini, hem ekonomik şartların alıcılar üzerindeki etkisini görebiliyoruz. Ağustos’ta asıl hareketin görüldüğü ancak Temmuz’da da etkilerin başladığı öğrenci talebini de gözardı etmemek gerekir.

Emlak ofisleri ve bireyler tarafından oluşturulmuş 500 bine ulaşan satılık ve kiralık emlak ilanından oluşan bir veri tabanına sahip olan Emlakjet’te Temmuz’da ortalama ilan değer aralıkları, kiralık dairede 1.100 ile 2.250 TL arasında, satılık dairede 235 bin ile 530 bin TL aralığında gerçekleşti.

emmuz ayında İstanbul'da satılık dairede Beylikdüzü, Esenyurt, Bahçelievler, Silivri ve Kadıköy, kiralık dairede ise Bahçelievler, Beylikdüzü, Küçükçekmece, Kadıköy ve Pendik, sırayla en çok aranan 5 ilçe arasında yer aldı.

Temmuz’da gayrimenkul sektörünün nabzının attığı İstanbul’un yanı sıra Balıkesir, Muğla, Bursa, Konya ve Gaziantep gibi şehirlerin arama trafiklerinin arttığını gözlemledik. Bu da Anadolu şehirlerinin gayrimenkulde giderek gelişen potansiyelinin bir göstergesi. Sektörde Anadolu illerinde ihtiyaç devam ediyor. Anadolu şehirlerinde büyük şehirlere göre daha uygun fiyatla konut satın alınabilmesi de burada hareketi güçlendiriyor.

Geçtiğimiz günlerde Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un, ekonomik dalgalanmanın durulması, müteahhitlerin yetkinliklerine göre sınıflandırılması, ucuz konut üretimi için kaynak temin edilmesi, bina tamamlama sigortasının yaygınlaştırılması ve yatırımcıların kazanılmış haklarının korunmasına dair hedeflerini paylaşması, sektör adına umut verici. Bununla birlikte yine sektörün çatı örgütlerinin bu yıl konut kredisi faizini % 1’in altına çekecekleri ikinci bir kampanya atağına geçecek olmaları, Eylül’den itibaren stokları olumlu etkileyecektir. Bu noktada KDV ve tapu harcında indirimin kalıcı hale getirilmesi ya da en azından yıl sonuna kadar uzatılması yine beklentiler arasında.

Yılın ikinci yarısı da döviz, faiz ve enflasyondaki yükseliş doğrultusunda ilk yarıya benzer geçiyor. Döviz artışı, her ne kadar inşaat malzeme ihracatı ve yabancıya satış açısından katkı doğursa da, inşaat maliyetlerini yukarıya çekmesi açısından büyük bir sıkıntı doğuruyor. Burada sektör önderlerinin liderlik ettiği üzere yerli malzeme kullanımı teşvik edilirse, bu alıcılara da olumlu yansıyacaktır.

Stoğun bugün birikmesindeki en önemli etkenlerden biri de inşaat firmalarının arzlarını belli bölgelerde çoğaltması ve buralarda benzer projeler arasından sıyrılamadan hedef kitleleriyle buluşamaları. Özellikle lüks konut alıcı ve yatırımcısının son 3 yılda beklentileri değişti. İhtiyaç analizleri her kitle açısından doğru yapılmalı. Bunun yanı sıra önümüzdeki dönem makul fiyatı sunabilen firmaların da dönemi, bu yüzden doğru fiyatı koymak ve bunun için değer analizlerini de sağlıklı yapmak çok önemli." şeklinde konuştu.