Konut kredisi kullanarak satın alınan ev, kullanılan kredi borcu karşılığında bankaya ipotek olarak verilir. Kredi borcu bitene kadar ev, bankaya aittir. Borç bittikten sonra, tapuda, krediyi alan kişi adına konutun devri yapılır.
Konut kredisi 30 yıla varan vadelerle kullanılabilen uzun vadeli kredilerdir. Sürenin uzun olması, kredi taksitlerinin düşük olması açısından avantajlıdır. Ancak vade boyunca, kredi alan kişinin karşılaşabileceği maddi zorluklar nedeniyle ödemelerde aksamalar olabilir. Ödemelerde yaşanabilecek gecikmeler, kredinin temerrüde düşmesine, dolayısıyla evin kaybedilmesine neden olabilir.
Konut kredisi ile satın alınan evin taksitinin, üst üste iki defa ödenmemesi durumunda kredi, temerrüde düşer. Bu durumda banka, evin satışa çıkarılarak, borcun tamamının tahsil edilmesi yoluna gidebilir. Ancak bu yol, banka için hem uzun zaman alır, hem de masraflı bir işlemdir. Bu durumda banka, tüketiciye alternatif ödeme planları sunarak, anlaşma yolunu gitmeyi tercih eder.
Anlaşmanın sağlanamadığı durumlarda ise icra yoluyla ev, satışa çıkarılır. Evin satış bedeli ile banka, kredi borcunu faiziyle tahsil eder. Kalan kısım (varsa) tüketiciye verilir. Satış tutarı, borcu karşılamaya yetmiyorsa, tüketicinin diğer mal varlıklarının satışı gündeme gelebilir.
KrediPazari.com'un yaptığı araştırmaya göre, bu olumsuzlukları yaşamamak ve kredinin temerrüde düşmemesini sağlamak bir takım önlemler almak mümkün. 5 maddede konut kredisi ile satın alınan evin riske girmemesi için yapılması gerekenler şunlar:
1. Gelire Uygun Ödeme Planı Seçilmeli
Konut kredisi kullanım aşamasında, gelire uygun ödeme planı seçilmelidir. Kredi vadesine karar verirken, aylık kredi taksitlerinin, aylık gelirin yarısını aşmayacak şekilde olmasına dikkat etmek gerekir. Uzun vadeli kredilerde aylık taksitler düşüktür, ancak toplamda ödenecek faiz yüksektir. Mümkün olduğunca az faiz ödeyecek şekilde kredi vadesini seçmek gerekir.
2. Bütçe Yapılmalı
Tüketici konut kredisi kullanarak, sabit harcama listesine bir kalem daha eklemiş olur. Kredi ödemerine öncelik verilerek, diğer harcamaların bir listesi çıkarılmalı ve bir bütçe yapılmalıdır. Aylık, 3 aylık, 6 aylık ve yıllık oluştrulan bütçe, tüketicinin kredi vadesi boyunca gelir gider hesabını daha kolay yapmasını sağlayacak ve ileride oluşabilecek risklere karşı önlem almasını kolaylaştıracaktır.
3.Vade Süresi Uzatmak
Tüketicinin geliri, artık taksitleri ödeyemeyecek durumda ise, kredi vadesini uzatmak alternatif bir çözüm olabilir. Vadenin uzatılarak refinansman yapılması, tüketici açısından her zaman avantajlı olmayabilir. Refinansman anındaki konut kredisi faiz oranı ile, önceden kullanılan kredi oranının karşılaştırılarak bir hesaplama yapılması gerekir. Faiz oranı düşük olabilir ancak refinansman anındaki masrafların kalem kalem incelenmesi gerekir. Konut kredisi hesaplama araçları kullanılarak toplamda ödenecek faize göre vadeye karar verilmelidir.
4.Birikim Hesabı Açmak
Kredi ödemelerinde yaşanabilecek zorluklar öngörülerek, kredi kullanım aşamasında bir birikim hesabı açtırılabilir. Bütçeye göre birikim hesabına, her ay belli bir miktar para yatırılır. Hesapta biriken para, hem faizde değerlenir, hem de ileride yaşanabilecek kredi aksamalarında kurtarıcı nitelikte olur.
5.Artı Para Hesabı
Kredi taksiti geciktiğinde bankaya, kredi faizinin yanında bir de geciken gün sayısına bağlı olarak gecikme faizi ödenir. Genelde kredi kullanım aşamasında hesaba bir de artı para (artı kredi) tanımlaması yapılır. Bu hesap, bankanın belirleyeceği bir limit dahilinde, vadesiz mevduat hesabına tanımlanan ve hesapta yeterli bakiye olmadığında bile, birçok bankacılık hizmetinden yararlanma olanağı sağlayan kredili mevduat hesabıdır. Hesapta yeterli bakiye bulunmadığı durumda kredi taksiti, Artı Para limitinden alınır. Hesaba nakit girişi olduğunda Artı Para borcu, otomatik olarak ödenir. Faiz oranı ortalama aylık %2 civarındadır. Bu oran bankadan bankaya değişkenlik gösterir.
Kredi ödemelerinde yaşanabilecek aksamalardan dolayı evin kaybedilme riski, yukarıda belirtilen yöntemleden biri veya birkaçı kullanılarak, minimize edilebilir.